YANIKTA İLK YARDIM
1. Hava yolunun açık olup olmadığını, yanan kişinin nefes alıp almadığını ve nabzının olup olmadığını değerlendirin. Çoklu travması olan olguda “yanığı unutun” ve hayati tehlike arz eden yaralanmaya yönelin.
2. İlk yapılması gereken kazazedenin yakıcı ajandan uzaklaştırılması ve yanmanın sonlandırılmasıdır.
3. Küçük yanıklarda, ilk 15 dakika içerisinde, yanan bölgeyi akan çeşme suyu altında 20 dakika boyunca yıkayın ve böylece yanma sürecini durdurun.
4. Sıcak sıvı yanıkları:
Islanan tüm kıyafetleri hemen çıkarın, takılıyorsa zaman kaybetmeden makasla kesin.
5. Alev yanıkları:
- Hastayı kaza yerinden uzaklaştırıp hemen açık havaya çıkarın. Mümkün değilse yangını söndürün.
- Karbonmonoksit veya duman zehirlenmesi olup olmadığını kontrol edin, varsa hastaya %100 oksijen solutun.
- Durum ciddi ise soluk borusuna tüp takmak gerekebilir. Acilen 112’yi arayın.
6. Elektrik yanıkları:
- Kurban üç ayrı yolla yaralanmış olabilir: 1. akım sonucu gerçek elektrik yaralanması, 2. ark yanıkları ve 3. elektrik akımıyla tutuşma sonucu alev yanığı
- Hemen elektrik akımını kesin veya kazazedeyi kaynaktan uzaklaştırın.
- Acil kalp ve solunum masajı gerekebilir. Hemen 112’yi arayın.
7. Kimyasal yanıklar:
- Kuru kimyasalları önce kibarca fırçalanıp uzaklaştırın. Diğerlerini doğrudan bol suyla yıkayın.
Yanıklarda gelişecek ödem nedeniyle bilezik, yüzük ve kolye benzeri takıları hemen çıkarın.
Yanık yarasına olay yerinde hiçbir ilaç veya madde sürmeyin. Yaraları temiz bir örtü ile sararak hastayı en yakın acil birimine ulaştırın. Eğer varsa yanan alanı soğutucu örtülerle sararak hastayı nakledin. Genel hipotermiden korunmak için hastanın yanık dışı alanlarını örterek vücut ısısını muhafaza etmeye çalışın.